Ислам құқығында суицидтік әрекеттердің қарастырылуы

Abstract

Суицидтік әрекеттер - соңғы ширек ғасырда әлемдік күн тәртібінде тұрған және бүкіл әлемде террористік актілер деп аталатын мәселе. Әрекеттерді шәһидтік әрекеттермен байланыстыру міндетті түрде ойға ислам діні туралы жағымсыз әсер мен теріс пікір тудырады. Бұл әрекеттердің кейбір экстремистік ислам топтарының қолындағы террор құралына айналуы, кейбір қауіпті топтардың шабуылдарды ислам мен мұсылмандарды қаралау құралы ретінде қолдануына себеп болады. Жоғарыда аталған себептерге байланысты мәселені шариғат тұрғысынан бағалау Ислам дінінің бұл мәселеге деген көзқарасын нақтылауда үлкен маңызға ие. Суицидтік әрекеттер туралы дұрыс шешім қабылдау үшін суицидтік әрекеттерді барлық жағынан білу және дұрыс анықтау қажет. Осы себептІ зерттеудің бірінші бөлімінде суицидтік әрекеттердің себептері, сипаттамалары, мақсаттары мен салдары талқыланып, тарихтан және бүгінгі күнгі суицидтік шабуылдардың мысалдары айқынырақ қарастырылады. Ал, екінші бөлімде суицид әрекеттерінің ислам құқығындағы орны, тақырыпты талқылайтын тараптардың себептері мен дәлелдері бағаланған. Суицидтік әрекет туралы айтылған пікірлер үш топқа бөлініп қарастырылған. Олар; жиһад мақсатымен жасалған суицид, суицид әрекеттерінің харам екендігі және белгілі бір шарттармен суицидке рұқсат етілуі мүмкін деген көзқарас. Диссертациялық жұмыстағы барлық үш пікірдің дәлелдері талқыланған. Тараудың соңында суицидтік іс-әрекеттердің құқықтық сипатына тоқталып, іс-әрекеттердің негіздері, себептері және мүмкін болатын салдары туралы баяндалған. Кілт сөздер: суицидтік әрекеттер, Құран, Сүннет, суицид, фиқһ